ମୁମ୍ବାଇ: ଅକ୍ଟୋବର ୧୦ରେ ବଲିଉଡର ଉମରାଓ ଜାନ ରେଖାଙ୍କୁ ୭୦ବର୍ଷ ହେବ। ଫିଲ୍ମ ଦୁନିଆ ପାଇଁ ସେ ଭାନୁରେଖା ଗଣେଶନରୁ ରେଖା ପାଲଟିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଜୀବନ ସହ ଜଡିତ ରହସ୍ୟ ଏବଂ କାହାଣୀ ସଂଖ୍ୟା ଅନେକ। ସାଉଥ୍ ଷ୍ଟାର୍ ଶିବାଜୀ ଗଣେଶନ୍ ଏବଂ ପୁଷ୍ପାବଳୀଙ୍କ ଏହି ଝିଅ ପ୍ରାୟତଃ ତାଙ୍କ ସିନ୍ଥିରେ ସିନ୍ଦୂର ଲଗାଉଥିବାର ଦେଖାଯାଇଥାଏ। ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଯୁଗ ନ ଥିଲା, ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକରେ କେବଳ ତାଙ୍କର କାହାଣୀ ପ୍ରକାଶିତ ହେଉଥିଲା।
ରେଖାଙ୍କ ଜୀବନକୁ ନେଇ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର କୌତୁହଳ ଥିଲା। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନୀଲମ ସଞ୍ଜୀବ ରେଡ୍ଡୀଙ୍କ ସହ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା। ସେ ମଧ୍ୟ ରେଖାକୁ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଥିଲେ।
ରେଖାଙ୍କ ଉପରେ ଲେଖାଯାଇଥିବା ‘ରେଖା ଦି ଅନଟୋଲ୍ଡ ଷ୍ଟୋରୀ’ ପୁସ୍ତକ ଅନୁଯାୟୀ ୧୯୮୧ ଜାତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ ଉତ୍ସବରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରତିଭାଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରୁଥିଲେ। ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଉମରାଓ ଜାନ ପାଇଁ ରେଖା ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଅଭିନେତ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରୁଥିଲେ । ସେ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ ପାଇଁ ମଞ୍ଚରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ। ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନୀଲମ ସଞ୍ଜୀବ ରେଡ୍ଡୀ ତାଙ୍କୁ ପଚାରିଥିଲେ, ଆପଣ ସିନ୍ଥିରେ କାହିଁକି ସିନ୍ଦୂର ଲଗାଉଛନ୍ତି? ରେଖା ଉତ୍ତର ଦେଇଥିଲେ, ‘ମୁଁ ଯେଉଁ ସହରରୁ ଆସିଛି ସେଠାରେ ସିନ୍ଥିରେ ସିନ୍ଦୂର ଲଗାଇବା ଏକ ସାଧାରଣ କଥା। ଏହା ଏକ ଫ୍ୟାଶନ।
ରେଖା ବେଳେବେଳେ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରୁଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟ କେତେବେଳେ ଚୁପଚାପ୍ ରହିଥାନ୍ତି। ଠିକ୍ ‘ଝୁଟି’ ଫିଲ୍ମର କଳ୍ପନା ଏବଂ ‘ଖୁବ୍ସୁରତ’ ଫିଳ୍ମର ଚିରିତ୍ର ମଞ୍ଜୁ ଭଳି। ବେଳେବେଳେ ଉମରାଓ ଜାନଙ୍କ ପରି ସେ ରକ୍ତ ପିଇ ସବୁକିଛି ସହ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି। ସେ ସବୁବେଳେ ନିଜ ବିଷୟରେ ହେଉଥିବା ଚର୍ଚ୍ଚା ଶୁଣିଲେ ମଧ୍ୟ କାହାକୁ କିଛି କହି ନ ଥାନ୍ତି। ସେ କେବଳ ନିଜ ଶୈଳୀରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ି ଚାଲିଛନ୍ତି।
ଅନେକ ପୁରୁଷ କଳାକାରଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କ ନାମ ଜଡିତ ହୋଇଛି। ସେ ମଧ୍ୟ ଏକ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ସମ୍ପର୍କରେ ଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ବିବାହର ସ୍ୱପ୍ନ ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା। ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତିପୋଷଣ ଏବଂ ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ ବିଷୟରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଥିଲେ। ସେ ୧୯୯୦ରେ ମୁକେଶ ଅଗ୍ରୱାଲଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ତେବେ ଏହି ବିବାହ ମାତ୍ର ୮ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଃଖଦ ଭାବରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା। ଦିଲ୍ଲୀର ବ୍ୟବସାୟୀ ମୁକେଶ ଉଦାସୀନତା କାରଣରୁ ଜୀବନ ହାରିଥିଲେ। ତା’ପରେ ଶାଶୁ ତାଙ୍କୁ ଏକ ଡାହାଣୀ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ରେଖା କେବେ ବି ନିଜ ଆତ୍ମସମ୍ମାନର ରେଖା ଅତିକ୍ରମ କରିନାହାନ୍ତି।
ତାଙ୍କର ଏକ ପୁରୁଣା ସାକ୍ଷାତକାରରେ ସେ ସମସ୍ତ ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ନୀରବ ରହିବାର ରହସ୍ୟ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ମୁଁ ଚୁଲ୍ବୁଲୀ ବୋଲି ଯେତେବେଳେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପତ୍ରିକାରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇବା ଆରମ୍ଭ କଲା, ମୁଁ କଥାବାର୍ତ୍ତା ବନ୍ଦ କରିଦେଲି ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ। ସେ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ କଥା ହେଉଥିଲେ କିନ୍ତୁ ପରେ ୧୯୭୫ ଠାରୁ ନିଜକୁ ଚୁପ୍ କରି ରଖିଥିଲ। ସେ ୩ ବର୍ଷ ବୟସରୁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ପ୍ରଥମ ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ୧୯୬୯ରେ ସାୱାନ୍ ଭାଦୋ ଥିଲା। ତାଙ୍କର ଆଦୌ ଆଗ୍ରହ ନ ଥିଲା। କିନ୍ତୁ ସେ ଦୁଷ୍କର୍ମ ପୀଡିତାଙ୍କ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ। ସମାଲୋଚକମାନେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବହୁତ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେହି ଦିନଠାରୁ ରେଖାଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ସେ ଅଭିନୟ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ବହୁ ଖ୍ୟାତି ହାସଲ କଲେ।
ଯେତେବେଳେ ସେ ଅଧିକ ଓଜନିଆ ଥିଲେ, ସେ ଯୋଗ କରି ନିଜକୁ ପତଳା ଏବଂ ଟ୍ରିମ୍ କରିଥିଲେ। ସେ ନୃତ୍ୟରେ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ତାଲିମ ନେଇ ନ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେ ଏତେ ପରିଶ୍ରମ କରିଥିଲେ ଯେ କ୍ଲାସିକ୍ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଉମରାଓ ଜାନରେ ଏହା ଅନୁଭବ ହୋଇ ନ ଥିଲା ଯେ ଜଣେ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ଅଭିନୟ କରୁଛନ୍ତି । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତୀୟ ରେଖା ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଉର୍ଦ୍ଦୁ ଜାଣି ନ ଥିଲେ, ତେଣୁ ସେ ଚରିତ୍ରମାନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାକୁ ଯତ୍ନର ସହ ଶିଖିଥିଲେ।
ତାଙ୍କର ପରିଶ୍ରମ କାମ ଦେଲା। ସେ ବର୍ଷକୁ ବର୍ଷ ହିଟ୍ ପରେ ହିଟ୍ ଫିଳ୍ମ ଦେବାରେ ଲାଗିଲେ। ନାଗିନ୍ (୧୯୭୬), ମୁକଦର କା ସିକନ୍ଦର (୧୯୭୮), ମିଷ୍ଟର ନଟୱରଲାଲ୍ (୧୯୭୯), ଖୁବ୍ସୁରତ (୧୯୮୦), ଉମରାଓ ଜାନ (୧୯୮୧), ଖୁନ ଭରି ମାଙ୍ଗ (୧୯୮୮) ଆଦି ଫିଲ୍ମରେ ସେ ନିଜର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଅଭିନୟ କରିଛନ୍ତି। ରେଖା ସବୁବେଳେ କହିଥିଲେ ଯେ ସେ ଜଣେ ଅଭିନେତ୍ରୀ ଏବଂ ଷ୍ଟାର ନୁହଁନ୍ତି। ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଚରିତ୍ର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଫିଲ୍ମର ମୁଖ୍ୟ ଲିଡ୍ ରୋଲ୍ ସେ ଚାହାନ୍ତିନି। ସେ ଖିଲାଡିୟୋଁ କା ଖିଲାଡି (୧୯୯୬)ରେ ଏକ ନକାରାତ୍ମକ ଭୂମିକା ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ କୃଷ୍ଣ (୨୦୦୬)ରେ ଜେଜେମା ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ।
ଯେତେବେଳେ ସିମି ଗ୍ରେୱାଲଙ୍କ ଶୋ’ରେ ରେଖାଙ୍କୁ ପଚରାଗଲା ‘ଭାନୁରେଖା’ କ’ଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ମୁଁ ଆଦୌ ଅଭିନେତ୍ରୀ ହେବାକୁ ଚାହୁଁ ନ ଥିଲି। ମୁଁ ବିବାହ କରି ଘର କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲି। ଜାଣିନି କାହିଁକି ମୁଁ ଏହା ଚାହୁଁଥିଲି।
ରେଖା ଅନେକ ସମୟରେ କହିଥିଲେ ଯେ ସେ ନିଜ ଭାବନାକୁ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ସେ ଯାହା ଭାବୁଛନ୍ତି ତାହା ପ୍ରକାଶ କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ରେଖା ତଥାପି ନିଜକୁ ଏବେ ମଧ୍ୟ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରାଉଛନ୍ତି। ଆଇଆଇଏଫ ପୁରସ୍କାର ୨୦୨୪ରେ ୨୪-୨୫ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ ତାଙ୍କର ନନ୍ ଷ୍ଟପ୍ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଏହାର ଏକ ଉଦାହରଣ। ଯେଉଁଥିରେ ଶୈଳୀ ଏବଂ ଜବରଦସ୍ତ ନୃତ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଥିଲା।
